
മോസ്കോ: ഇസ്രായേലും ഇറാനും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം നേരിട്ടുള്ള ഏറ്റുമുട്ടലുകളിലേക്ക് നീങ്ങുമ്പോൾ, പശ്ചിമേഷ്യയിൽ തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം നഷ്ടപ്പെടുമോ എന്ന ആശങ്കയിൽ റഷ്യ. സിറിയയിലെ മുൻ സഖ്യകക്ഷിയായിരുന്ന ബാഷർ അൽ-അസദ് ഭരണകൂടത്തിൻ്റെ തകർച്ചയ്ക്ക് ശേഷം, മേഖലയിൽ റഷ്യ നേരിടുന്ന മറ്റൊരു തിരിച്ചടിയായി ഇത് മാറിയേക്കാം എന്നാണ് വിദഗ്ദ്ധർ വിലയിരുത്തുന്നത്.
ദശാബ്ദങ്ങളായി പശ്ചിമേഷ്യയിൽ ഇസ്രായേലുമായും ഇറാനുമായും ഒരുപോലെ നല്ല ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്ന രാജ്യമാണ് റഷ്യ. ഈ സന്തുലിതാവസ്ഥ നിലനിർത്തുന്നത് റഷ്യൻ വിദേശനയത്തിന് നിർണായകമാണ്. എന്നാൽ, ഇസ്രായേൽ-ഇറാൻ സംഘർഷം ഒരു പൂർണ്ണ യുദ്ധത്തിലേക്ക് നീങ്ങിയതോടെ, ഈ സന്തുലിതാവസ്ഥ തകരുകയും റഷ്യക്ക് തങ്ങളുടെ താൽപ്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാൻ പ്രയാസകരമാവുകയും ചെയ്യും.
സിറിയയിൽ അസദ് ഭരണകൂടത്തെ നിലനിർത്താൻ റഷ്യ വലിയ സൈനിക, രാഷ്ട്രീയ നിക്ഷേപം നടത്തിയിരുന്നു. എന്നാൽ, 2024 ഡിസംബറിൽ അസദ് ഭരണകൂടം തകർന്നത് റഷ്യക്ക് വലിയ തിരിച്ചടിയായി. സമാനമായ ഒരു സാഹചര്യം ഇറാനിൽ ആവർത്തിച്ചാൽ, അത് റഷ്യയുടെ പശ്ചിമേഷ്യൻ സഖ്യങ്ങളുടെ ശൃംഖലയെ കൂടുതൽ ദുർബലപ്പെടുത്തുകയും റഷ്യയുടെ പ്രാദേശിക ശക്തിക്ക് കോട്ടം വരുത്തുകയും ചെയ്യും. ഇറാനിൽ ഒരു പാശ്ചാത്യ അനുകൂല സർക്കാർ അധികാരത്തിൽ വരുന്നത് റഷ്യക്ക് ഒരു കാരണവശാലും താൽപ്പര്യമില്ലാത്ത കാര്യമാണ്.
നിലവിൽ, യുക്രൈനുമായുള്ള യുദ്ധത്തിൽ റഷ്യ സൈനികമായും സാമ്പത്തികമായും വലിയ വെല്ലുവിളികൾ നേരിടുകയാണ്. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ഇസ്രായേലുമായും ഒരുപക്ഷേ അമേരിക്കയുമായും നേരിട്ടുള്ള സൈനിക ഏറ്റുമുട്ടലിലേക്ക് നീങ്ങുന്ന മറ്റൊരു വലിയ സംഘർഷത്തിൽ ഇടപെടാൻ റഷ്യക്ക് താൽപ്പര്യമില്ല. ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളുമായി റഷ്യക്ക് ദൃഢമായ സാമ്പത്തിക, ഊർജ്ജ പങ്കാളിത്തമുണ്ട്. ഇറാനുവേണ്ടി നേരിട്ട് ഇടപെടുന്നത് ഈ ബന്ധങ്ങളെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുമെന്നും റഷ്യ ഭയക്കുന്നു.
അതേസമയം, ഇറാനുമായി റഷ്യക്ക് മികച്ച ബന്ധമാണുള്ളത്. യുക്രൈൻ യുദ്ധത്തിൽ റഷ്യക്ക് ഡ്രോണുകളും മറ്റ് സൈനിക സഹായങ്ങളും ഇറാൻ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇതിന് പകരമായി സൈനിക സാങ്കേതിക വിദ്യകളും സഹായങ്ങളും ഇറാൻ റഷ്യയിൽ നിന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, റഷ്യ ഇറാനിയൻ ആണവ പദ്ധതികളെക്കുറിച്ച് അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹത്തിനുള്ള ആശങ്കകൾ പങ്കുവെക്കുന്നുണ്ട്. ഒരു ആണവയുദ്ധത്തിലേക്ക് സംഘർഷം നീങ്ങുന്നത് റഷ്യക്ക് ഒരിക്കലും സ്വീകാര്യമല്ല.
യുക്രൈനിൽ നിന്ന് ലോകശ്രദ്ധ തിരിക്കാൻ പശ്ചിമേഷ്യയിലെ സംഘർഷം റഷ്യക്ക് സഹായകമായേക്കുമെന്ന് ചില നിരീക്ഷകർ പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ഈ മേഖലയിലെ ഒരു നീണ്ട യുദ്ധം റഷ്യയുടെ വിശാലമായ തന്ത്രപരമായ ലക്ഷ്യങ്ങളെ സങ്കീർണ്ണമാക്കുമെന്നാണ് പൊതുവായ വിലയിരുത്തൽ.
നിലവിൽ, റഷ്യ ഈ സംഘർഷത്തിൽ ഒരു മധ്യസ്ഥന്റെ റോളാണ് വഹിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നത്. റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിർ പുടിൻ ഇസ്രായേൽ പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിൻ നെതന്യാഹുവുമായും ഇറാൻ പ്രസിഡന്റ് മസൂദ് പെസെഷ്കിയനുമായും സംസാരിക്കുകയും സ്ഥിതിഗതികൾ ശാന്തമാക്കാൻ സഹായിക്കാമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. തങ്ങളുടെ ആഗോള പ്രസക്തിയും നയതന്ത്ര സ്വാധീനവും പ്രകടിപ്പിക്കാനുള്ള അവസരമായി റഷ്യ ഇതിനെ കാണുന്നു.
ഇസ്രായേൽ ഇറാനിൽ നടത്തുന്ന ആക്രമണങ്ങളെ “അന്താരാഷ്ട്ര നിയമങ്ങളുടെ വ്യക്തമായ ലംഘനം” എന്നും “ഒരിക്കലും അംഗീകരിക്കാൻ കഴിയാത്തത്” എന്നും റഷ്യ അപലപിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, തെഹ്റാന് നേരിട്ടുള്ള സൈനിക പിന്തുണ നൽകാനുള്ള സൂചനകളൊന്നും റഷ്യ നൽകിയിട്ടില്ല. ഒരു വലിയ യുദ്ധത്തിലേക്ക് വലിച്ചിഴക്കപ്പെടാനുള്ള റഷ്യയുടെ വിമുഖതയാണ് ഇത് കാണിക്കുന്നത്.
മൊത്തത്തിൽ, റഷ്യ ഒരു കയർകമ്പിയിൽ നടക്കുന്നതിന് സമാനമായ അവസ്ഥയിലാണ്. പശ്ചിമേഷ്യയിൽ തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം നിലനിർത്താനും ഇറാനെ പിന്തുണയ്ക്കാനും റഷ്യ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ, ഒരു വലിയ യുദ്ധത്തിൻ്റെ പ്രവചനാതീതമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെയും, അത് തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം വീണ്ടും കുറയ്ക്കുമോ എന്നതിനെയും റഷ്യ ഭയക്കുന്നു. നിലവിൽ, നയതന്ത്ര ഇടപെടലുകളിലൂടെയും സംഘർഷം ലഘൂകരിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളിലൂടെയുമാണ് റഷ്യ മുന്നോട്ട് പോകുന്നത്.